- Dernek Organları
10.1. Derneğin üç (3) zorunlu organı vardır. Bunlar :
- Genel Kurul
- Yönetim Kurulu
- Denetim Kurulu
10.2. Genel Kurul tarafından gerekli görünen başka organlar da kurulabilir.
10.3. İsteğe bağlı organlar : Bunların yanı sıra Yönetim Kurulu çalışmalar yapmak için çeşitli komisyonlar oluşturabilir.
- Genel Kurul
- Genel Kurul, derneğin en yetkili organı olup, derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Derneğin şubesinin açılması durumunda ise şube sayısı üçe kadar genel merkez ve şubelerinde kayıtlı üyelerden; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise genel merkezdeki kayıtlı üyeler şubelere nakledilerek şubelerin genel kurullarında seçilen delegelerden oluşur.
- Genel Kurul, her yılda bir olağan olarak Ekim ayı içerisinde Derneğin bağlı bulunduğu il sınırları içinde Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek gün, saat ve yerde toplanır.
- Genel Kurul işbu tüzükte belli edilen zamanda olağan toplantılarını yapar.
- Genel Kurul, Yönetim veya Denetim Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
- Genel Kurul toplantıya Yönetim Kurulunca çağrılır.
- Yönetim Kurulu, Genel Kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi Genel Kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
11.1. Genel Kurul Çağrı Usulü
Genel Kurul’un toplantıya çağrılmasında uygulanacak yöntemler aşağıda gösterilmiştir :
- Yönetim Kurulu, Dernek tüzüğüne göre Genel Kurul’a katılma hakkına sahip üyelerin listesini düzenler ve tüm ödenti borçlarının en geç toplantı gününe kadar ödenmesi için borçlu üyelere yazılı olarak uyarıda bulunur. Borçları bulunan üyeler Genel Kurul toplantısına katılamazlar, seçme ve seçilme hakkına sahip olamazlar.
- Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az onbeş (15) gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede veya derneği internet sayfasında ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi (7) günden az, altmış (60) günden fazla olamaz.
- Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
- Genel Kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
11.2. Genel Kurul Toplantı Usulü
Genel Kurul toplantısında uygulanacak yöntemler aşağıda gösterilmiştir.
- Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
- Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
- Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı Yönetim Kurulu başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir.
- Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
- Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazurun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
- Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
- Genel Kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
- Genel Kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler Genel Kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin temsille görevlendireceği kişi münferiden oy kullanır.
- Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
- Genel Kurul’da karar yeter sayısı, Genel Kurul’a katılanların yarıdan bir fazlasıdır. Ancak Tüzük değişikliği ile Derneğin dağıtılmasına ilişkin kararlarda ilgili maddelerdeki yeter sayılar aranır.
11.3. Genel Kurulun Oy Kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
- Genel Kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.
- Açık oylamada, Genel Kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır. Genel Kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
11.4. Toplantısız ve Çağrısız Alınan Kararlar
- Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
11.5. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
- Yönetim, Denetim ve Danışma Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek,
- Dernek Tüzüğünün değiştirilmesine ilişkin Yönetim Kurulu tasarısını görüşüp karara bağlamak,
- Yönetim ve Denetim Kurulları raporlarının görüşülmesi ve Yönetim Kurulunu ibra etmek,
- Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul etmek,
- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması, kiralanması veya mevcut taşınmaz malların satılması, kiraya verilmesi hususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek,
- Yönetim Kurulu’nun dernek çalışmaları ile ilgili onaya sunduğu yönetmelikleri inceleyip, aynen veya değiştirerek karara bağlamak,
- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarını tespit etmek,
- Derneğin Federasyona katılmasına veya ayrılmasına karar vermek,
- Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi husunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- Derneğin uluslararası çalışmalarda bulunması, yurt dışındaki kuruluşlara katılması ya da bunlarla işbirliğinde olması için Yönetim Kurulu’nun yaptığı öneriler hakkında karar vermek,
- Derneğin Vakıf kurmasına karar vermek,
- Derneğin feshine ve mal varlığının tasfiye edilmesine karar vermek,
- Yasalarda ya da Tüzük’te Genel Kurul tarafından yapılması belirtilen görevleri yerine getirmek,
- Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınmak,
- Dernek üyeliğinden çıkarılanların, Yönetim Kurulu kararlarına karşı sürelerinde yapılan itirazlar hakkında karar almak,
- Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
- Türkiye Cumhuriyeti yasaları ile Dernek Tüzüğü hükümleri doğrultusunda gerekli kararları almak,
- Yönetim Kuruluna verilen tüm görev ve yetkileri kullanabilmek.
- Yönetim Kurulu
12.1. Yönetim Kurulunun Teşkili
- Yönetim Kurulu iki yıllık süre için Derneğin gerçek kişi üyeleri veya tüzel kişi üyelerin temsilcileri arasından seçilmiş 5 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur.
- İki yıllık görev süresi, seçimin yapıldığı Genel Kurul toplantısını takiben başlar.
- Yönetim Kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, saymanı belirler.
- Yönetim Kurulu, tüm üyelerin haberdar edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tam sayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
- Yönetim Kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde Genel Kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
12.2. Yönetim Kurulunun Çalışma İlkeleri
Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir :
- Yönetim Kurulu üç ayda bir olağan olarak toplanır ve gereğinde tüm üyelerin haberdar edilmesi şartıyla her zaman olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
- Yönetim Kurulu üye sayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar toplantıyla katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
- Yönetim Kurulu, Dernek Başkanı’nın çağrısı üzerine ve yine Dernek Başkanı’nın diğer Yönetim Kurulu üyelerine de danışarak saptadığı gündem doğrultusunda toplanır ve çalışmalarını yapar.
12.3. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak Genel Kurula sunmak,
- Genel Kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
- Genel kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
- Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,
- Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
- Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
- Türkiye Cumhuriyeti yasaları ve işbu Tüzük hükümleri doğrultusunda, derneğin amacına uygun faaliyetleri artırıcı kararları almak ve uygulamak,
- Geçen çalışma dönemi faaliyet raporu ile bilanço ve gelir gider çizelgelerini hazırlamak ve Genel Kurul dikkatine sunmak,
- Çalışma dönemi faaliyet programı ile yıllık bütçe yönetmeliği ve gelir gider çizelgelerini hazırlamak, Genel Kurul dikkatine sunarak ve uygulamak,
- Genel Kurul toplantılarının tarihini, saatini, yerini ve gündemini saptamak, üyelere duyurmak,
- Yönetim ve hizmet konuları doğrultusunda görev yapacak komiteler kurmak ve raporları hakkında gereken kararları almak,
- Derneğin işlerini yürütecek personel ve danışmanları atamak ve gereğinde işlerine son vermek,
- Sağlanacak gelirlerin sadece Dernek amacına tahsis edilmesi kayıt ve şartıyla, ortaklık, iktisadi işletme, vakıf ve yardımlaşma sandığı kurulmasına ya da kurulmuş ve kurulacaklara katılınmasında kullanılmasına karar vermek.
- Tüzüğün değiştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapıp, gereken tasarıları Genel Kurul’un onayına sunmak,
- Genel Kurul toplantılarında alınan kararları üyelere ve ilgili yerlere bildirmek ve uygulamak,
- Geçen çalışma dönemi sorumlusu Yönetim Kurulu’ndan görevi ve bilanço gereği Dernek malvarlığını teslim almak ve aynı biçimde gelecek çalışma dönemi Yönetim Kurulu’na teslim etmek,
- Denetim Kurulu
- Denetim Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak Genel Kurulca seçilir.
- Denetim Kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde Genel Kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
13.1.Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
- Denetim Kurulu; Derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kurulu’na ve toplandığında Genel Kurul’a sunar.
- Denetim Kurulu; gerektiğinde Genel Kurulu toplantıya çağırır.
- Dernek her türlü denetime açık olduğu gibi, iç denetim açısından Denetim Kurulu aracılığı ile Dernek içi denetim görevini yerine getirmekle sorumlu bulunmaktadır.
- Denetim Kurulu, seçimi izleyen altı (6) gün içinde yapacağı ilk toplantıda bir Başkan ve bir Sözcü seçer.
- Denetim Kurulu en az oniki (12) ayda bir kez toplanır. Toplantı ve karar yeter sayısı iki(2)’dir.
- Denetim Kurulu, Derneğin bütçe, hesap ve işlemleri ile ilgili defter ve belgeleri üzerinde yapacağı inceleme sonuçlarını, dilek ve önerilerini Yönetim Kurulu’na bildirmek; Yönetim Kurulu’nca hazırlanan çalışma dönemi programı ile yıllık bütçe yönetmeliği ve gelir gider çizelgelerinin görüşüleceği Yönetim Kurulu toplantısında hazır bulunarak dilek ve önerilerini belirtmek; Yönetim Kurulu’nca hazırlanan geçen çalışma dönemi raporu ile bilanço ve gelir gider çizelgeleri hakkındaki incelemelerini bir raporla Genel Kurul’a sunmakla görevli ve yetkilidir.
- Dernek’de iç denetim esastır. Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya Denetim Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi bağımsız Denetim Kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız Denetim Kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetim Kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Denetim Kurulu derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, Dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kuruluna ve toplandığında Genel Kurula sunar.
- Ortak Hükümler
- Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri, özürsüz olarak üst üste üç (3) toplantıya ya da özürlü olsa dahi bir çalışma dönemi içinde düzenlenen toplantıların yarısından bir fazlasına katılmadıkları takdirde kurullarından ayrılmış sayılırlar.
- Herhangi bir nedenle kurulundan üye ayrıldığında, sırasıyla yedek üyelere çağrı yapılır ve yedek üyeler seçilir. Sıraya göre göreve gelen yedek üye, görevinden istifa ettiği takdirde, kendisinden sonra gelen üyeye çağrı yapılır.
- Yönetim Kurulu üye sayısı yarısının altına düşerse Genel Kurul 1 ay içerisinde Yönetim ve Denetim Kurulu tarafından toplantıya çağrılır. Çağrı yapılmazsa üyelerden birinin istemi üzerine Sulh Hakimi tarafından 3 üye genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirilir.